Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Mirabilis jalapa & Erodium chium

fotò
fotò
Bello-de-niue

Mirabilis jalapa

Nyctaginaceae

Autre noum : Bello-de-nue.

Nom en français : Belle-de-nuit.

Descripcioun :
La bello-de-niue nous vèn d'Americo dóu miejour. Au nostre, se pòu trouba dins lis escoumbre umide o en ribo d'aigo proche d'oustau. Se recounèis à si lòngui flour en tube, roujo o d'àutri coulour, que se duerbon lou vèspre. Fai de gròssi boussello. Li fru, negre soun dur e berrugous.

Usanço :
Aquesto planto empouisounanto (subretout la grano) èi di proun utilisado en Americo pèr lucha contro li fèbre, l'enflamacioun e pèr sougna li plago e li macaduro (jus de fueio). Ajudo peréu à pissa. Li flour podon servi pèr acoulouri lou manja.

Port : Aubret
Taio : 0,5 à 1(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Mirabilis
Famiho : Nyctaginaceae



Coulour de la flour : Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
De juliet à óutobre

Liò : Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino Americo-Sud
Ref. sc. : Mirabilis jalapa L., 1753

fotò
fotò
Frisoun(-de-Chios)

Erodium chium

Geraniaceae

Àutri noum : Aguïeto, Aguïo.

Nom en français : Bec-de-grue de Chios.

Descripcioun :
Aquéu frisoun trachis dins li tepiero seco pas trop liuen de la mar. Douno proun d'èr à Erodium malacoides, mai èi pu pichot, dins li mémi coundicioun, dins tóuti si partido. Se recounèis à si fueio que soun bèn entaiado au mitan (fotò), à si flour souvènt (mai pas toujour) pu claro, quàsi blanco, e à si fru madur pu long (> 35 mm) e sènso rego.

Usanço :
Li fueio dèvon èstre manjadisso cruso o cuecho coume pèr soun cousin, lou frisoun, Erodium malacoides.

Port : Erbo
Taio : 3 à 6 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae


Ordre : Geraniales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms Autouno - Ivèr

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Óutobre à jun

Liò : Mar - Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Erodium chium (L.) Willd., 1794

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
C
R
ges
ges
ges

Mirabilis jalapa & Erodium chium

RR
RR
ges
R
R
ges
RR
ges

Coumpara Bello-de-niue emé uno autro planto

fotò

Coumpara Frisoun(-de-Chios) emé uno autro planto

fotò